“Bé nhà mình thích chơi trò gì nhỉ?”, “Ước gì có thể giao tiếp với chó cưng một cách vui vẻ hơn!”… Khoảng thời gian “vui chơi” cùng chó cưng hẳn là những giây phút hạnh phúc không thể thay thế đối với cả chủ nuôi và các bé chó phải không nào? Đối với chó, vui chơi không chỉ đơn thuần là một phương tiện giải tỏa năng lượng. Đó là một cách giao tiếp vô cùng quan trọng để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần, học hỏi các kỹ năng xã hội, và trên hết là nuôi dưỡng một mối quan hệ gắn bó sâu sắc với chủ nuôi.
Tuy nhiên, không ít chủ nuôi lại gặp phải những trăn trở như: “Nên chơi trò gì để bé vui?”, “Cách chơi cứ lặp đi lặp lại khiến bé nhàm chán…”, “Khi chơi bé quá phấn khích, không kiểm soát được…”.
Bài viết này sẽ giải thích chi tiết một cách toàn diện về “cách chơi cùng chó” sao cho bé cưng của bạn thực sự thích thú và mối quan hệ tin cậy với chủ cũng ngày càng sâu sắc hơn, từ tầm quan trọng và lợi ích của việc vui chơi, các loại trò chơi có thể tận hưởng trong nhà, các hoạt động vui chơi thỏa thích ngoài trời, cách chọn đồ chơi, cho đến những bí quyết để kết hợp việc vui chơi vào huấn luyện và những lưu ý để chơi đùa an toàn. Hãy tìm ra cách chơi phù hợp với cá tính và sở thích của chó cưng, để mỗi ngày của bạn và bé thêm phong phú và ngập tràn nụ cười nhé!
Tại sao việc “vui chơi” cùng chó lại quan trọng đến vậy? 5 lợi ích tuyệt vời mà trò chơi mang lại
Đối với chó, “vui chơi” là niềm vui sống đích thực, là yếu tố không thể thiếu cho sức khỏe thể chất, tinh thần và sự phát triển.
Liều thuốc đặc trị cho việc thiếu vận động và giải tỏa căng thẳng:
Nhiều chú chó sở hữu nguồn năng lượng dồi dào. Việc vận động cơ thể thông qua trò chơi là một trong những phương pháp hiệu quả nhất để giải tỏa vận động và căng thẳng tích tụ do buồn chán. Nếu năng lượng không được giải phóng, chúng có thể phát sinh các vấn đề hành vi như sủa bậy hay nghịch ngợm.
Khoảng thời gian kỳ diệu để nuôi dưỡng sự tin cậy và gắn kết với chủ:
Thời gian chơi cùng nhau là chuỗi những giao tiếp tích cực và vui vẻ đối với chó. Nhờ đó, chúng học được rằng “Ở cùng chủ sẽ có những điều vui vẻ!” và mối quan hệ tin cậy, sự an tâm sẽ được nuôi dưỡng, giúp chúng gắn bó bền chặt hơn.
Cơ hội quan trọng để thỏa mãn nhu cầu bản năng của chó:
Các trò chơi như rượt đuổi, bắt, cắn, kéo co, tìm kiếm… giúp thỏa mãn những nhu cầu bản năng như săn mồi mà chó vốn có, mang lại cảm giác thỏa mãn về thể chất và tinh thần.
Nâng cao khả năng giao tiếp và tư duy:
Thông qua trò chơi, chó học cách đọc hiểu ý định của chủ qua biểu cảm, tông giọng, cử chỉ… và khả năng giao tiếp được cải thiện. Ngoài ra, việc suy nghĩ làm thế nào để lấy được đồ chơi, làm thế nào để được khen… cũng giúp rèn luyện khả năng tư duy và giải quyết vấn đề.
Phòng ngừa, cải thiện các hành vi không mong muốn và ứng dụng vào huấn luyện:
Việc cho chó giải tỏa năng lượng và thỏa mãn nhu cầu thông qua các trò chơi phù hợp sẽ góp phần phòng ngừa và cải thiện các vấn đề hành vi như sủa bậy, cắn phá, phá hoại đồ đạc do buồn chán hoặc không thỏa mãn. Hơn nữa, việc kết hợp các khẩu lệnh như “Đợi” hay “Lại đây” vào trò chơi giúp việc huấn luyện trở nên vui vẻ hơn.
Chuẩn bị kỹ càng trước khi chơi? Những điều quan trọng cần biết
Để việc “vui chơi” cùng chó cưng trở nên an toàn và hiệu quả hơn, cần có một số sự chuẩn bị và tâm thế nhất định.
Tìm hiểu kỹ “sở thích” của chó cưng:
Trước hết, hãy quan sát kỹ xem chó cưng của bạn thích loại đồ chơi nào (bóng, dây thừng, thú nhồi bông, đồ chơi phát ra tiếng kêu…), và thích kiểu chơi nào (đuổi bắt, kéo co, tìm đồ vật bị giấu, trốn tìm…). Đặc tính của từng giống chó cũng là một thông tin tham khảo hữu ích.
An toàn là trên hết! Kiểm tra môi trường nơi vui chơi:
- Trong nhà: Hãy trải thảm hoặc đệm ở những nơi sàn nhà trơn trượt để chống trơn. Dọn dẹp trước những đồ đạc nguy hiểm nếu chó va phải, hoặc những vật nhỏ có nguy cơ nuốt phải.
- Ngoài trời: Kiểm tra xem có mảnh kính, mảnh kim loại nhọn, hoặc những vật nguy hiểm khác không. Vào mùa hè, mặt đường nhựa rất nóng, cần chú ý để tránh bỏng đệm chân. Ở những nơi như công viên chó, cũng cần kiểm tra sự hòa hợp với những chú chó khác và các quy định an toàn.
Quyền chủ động trong trò chơi thuộc về chủ nuôi:
Việc bắt đầu và kết thúc trò chơi nhất định phải do chủ nuôi chủ động thực hiện. Thay vì đáp ứng ngay khi chó đòi chơi, việc chủ nuôi rủ “Nào, chơi thôi!” vào thời điểm thích hợp là rất quan trọng để dạy cho chó vai trò lãnh đạo.
Đừng bỏ lỡ thời điểm “khen ngợi”!:
Khi chó cưng có những hành vi tốt hoặc tuân theo mệnh lệnh trong lúc chơi, hãy khen ngợi bé ngay lập tức. Khen bằng lời nói, vuốt ve, cho ăn vặt… hãy truyền đạt “Vui quá!”, “Giỏi quá!” bằng những cách mà bé thích, điều này sẽ làm cho trò chơi trở nên tích cực hơn.
Thời gian nên tập trung ngắn, phù hợp với khả năng tập trung của chó:
Đặc biệt với chó con hoặc những chú chó có khả năng tập trung ngắn, mỗi lần chơi chỉ nên kéo dài khoảng 5-15 phút, và bí quyết là kết thúc trò chơi theo sự chủ động của chủ trước khi chó tỏ ra nhàm chán. Chơi ngắn nhiều lần trong ngày sẽ hiệu quả hơn.
【Trong nhà】OK cả ngày mưa lẫn ngày lạnh! Tuyển tập các trò chơi trong nhà được yêu thích khiến chó cưng mê mẩn
Các trò chơi trong nhà có thể tận hưởng mà không bị ảnh hưởng bởi thời tiết là lựa chọn tối ưu để giao tiếp và giải tỏa căng thẳng cho chó cưng.
Kích thích trí tò mò! Trò chơi “Tìm kho báu (Nosework)”:
Đây là trò chơi cho chó sử dụng khứu giác tuyệt vời của mình để tìm đồ ăn vặt hoặc đồ chơi.
- Cách chơi: Ban đầu, giấu đồ ăn vặt ngay trước mặt chó và dùng lệnh như “Tìm đi (Search)” để bé tìm. Khi tìm thấy, hãy khen ngợi thật nhiều. Khi đã quen, hãy tăng độ khó bằng cách giấu ở nhiều nơi trong phòng hoặc những nơi khó hơn một chút (trong hộp, dưới tấm vải…).
- Ưu điểm: Việc sử dụng khứu giác mang lại cảm giác thỏa mãn rất cao cho chó, giúp rèn luyện khả năng tập trung, tư duy và sự tự tin. Cũng rất phù hợp cho những ngày mưa hoặc chó già.
Vận động cả trí não lẫn cơ thể! “Đồ chơi trí tuệ” giúp bé tự chơi giỏi hơn:
Đây là những món đồ chơi được thiết kế để chó phải tự suy nghĩ mới lấy được đồ ăn vặt hoặc thức ăn giấu bên trong.
- Ưu điểm: Chó sẽ say mê chơi, giúp giải khuây khi ở nhà một mình hoặc chống ăn quá nhanh hiệu quả. Rèn luyện khả năng tập trung và giải quyết vấn đề.
- Cách chọn: Chọn loại phù hợp với kích thước, lực cắn và mức độ tò mò của chó. Nên bắt đầu từ những loại đơn giản, sau đó từ từ tăng độ khó.
Cơ bản về giao tiếp! Trò chơi “Nhặt đồ (Retrieve)”:
Trò chơi kinh điển ném bóng hoặc đồ chơi để chó mang về.
- Cách chơi: Trước tiên, hãy thu hút sự chú ý của chó vào đồ chơi, ném ở khoảng cách ngắn và khuyến khích “Mang lại đây”. Khi bé mang về, hãy khen ngợi, và dùng lệnh “Nhả ra (Cho)” để bé thả đồ chơi, nếu thành công, hãy thưởng.
- Ưu điểm: Giúp vận động vừa phải, thắt chặt mối quan hệ tin cậy thông qua việc hợp tác với chủ. Cũng là cơ hội tốt để dạy các lệnh như “Mang lại đây”, “Nhả ra”.
Nuôi dưỡng mối quan hệ tin cậy! Quy tắc đúng khi chơi “Kéo co (Tug)”:
Trò chơi mà chó và chủ cùng nhau kéo một món đồ chơi dạng dây thừng.
- Quy tắc đúng:
- Luôn sử dụng đồ chơi chuyên dụng cho chó.
- Việc bắt đầu (ví dụ: “Chơi nào”) và kết thúc trò chơi (ví dụ: “Thôi”, “Nhả ra”) phải do chủ quyết định.
- Nếu chó quá hưng phấn hoặc gầm gừ, hãy dừng trò chơi ngay và làm cho bé bình tĩnh lại.
- Đôi khi cố tình thua để chó có cảm giác thành tựu cũng rất quan trọng.
- Tránh giằng co quá mạnh sang hai bên gây ảnh hưởng đến răng và cổ của chó.
- Ưu điểm: Thỏa mãn nhu cầu muốn cắn của chó, vừa dạy về việc tuân thủ quy tắc, vừa giúp thắt chặt tình cảm với chủ.
Đơn giản và vui vẻ! Luyện tập gọi lại bằng trò “Trốn tìm”:
Một thành viên trong gia đình trốn đi để chó tìm.
- Cách chơi: Một người thu hút sự chú ý của chó, trong lúc đó người kia trốn đi. Gọi “Lại đây!”, khi chó tìm thấy thì khen ngợi thật nhiều.
- Ưu điểm: Là bài luyện tập cho lệnh “Lại đây (gọi lại)”, dạy cho chó niềm vui khi chạy về với chủ khi được gọi tên.
【Ngoài trời】Giải tỏa năng lượng dưới ánh mặt trời! Những trò chơi ngoài trời được yêu thích khiến chó vui vẻ
Vào những ngày thời tiết đẹp, hãy cho bé vận động thỏa thích bên ngoài.
- Kinh điển nhưng sâu sắc! “Ném bóng”, “Ném đĩa bay (Frisbee)”: Ở những công viên rộng rãi, trò chơi ném bóng hoặc đĩa bay để chó nhặt về giúp thỏa mãn tối đa nhu cầu muốn chạy của chó. Ban đầu, hãy ném ở khoảng cách ngắn, sau đó từ từ ném xa hơn. Cũng là cơ hội để luyện tập lệnh “Mang lại đây”, “Nhả ra”.
- Điểm vui chơi và quản lý an toàn khi “Chơi dưới nước”: Đối với những chú chó thích nước, việc chơi dưới nước là một thú vui giải trí tuyệt vời. Hãy sử dụng những con sông, hồ nước cạn an toàn cho chó, hoặc hồ bơi chuyên dụng. Cần thực hiện triệt để các biện pháp quản lý an toàn và sức khỏe như mặc áo phao, lau khô người kỹ càng sau khi lên bờ.
- Cùng nhau thử thách! Nâng cao khả năng vận động và sự gắn kết với “Agility”: Đây là môn thể thao dành cho chó, trong đó chúng vượt qua nhiều chướng ngại vật khác nhau như nhảy qua sào, chui qua hầm, chạy ziczac. Môn này giúp nâng cao khả năng vận động, sự tập trung, khả năng tư duy của chó, và xây dựng mối quan hệ gắn bó bền chặt thông qua sự phối hợp nhịp nhàng với chủ.
Biến “trò chơi” thành “học hỏi”! 5 bí quyết nâng cao hiệu quả huấn luyện một cách rõ rệt
Đây là những điểm quan trọng để biến những trò chơi hàng ngày không chỉ đơn thuần là giải tỏa năng lượng mà còn nâng cao hiệu quả huấn luyện.
- Quyền chủ động trong trò chơi luôn thuộc về chủ: Việc bắt đầu và kết thúc trò chơi luôn phải do chủ nuôi ra hiệu lệnh. Điều này giúp chó nhận biết chủ nuôi là người lãnh đạo.
- Lồng ghép các khẩu lệnh vào trò chơi một cách tự nhiên: Yêu cầu “Đợi” trước khi chơi “Nhặt đồ”, hoặc yêu cầu “Ngồi” trước khi đưa đồ chơi… việc kết hợp các bài tập lệnh vào trò chơi một cách tự nhiên mà không làm gián đoạn cuộc vui sẽ giúp chó học cách tuân theo mệnh lệnh một cách vui vẻ.
- Luyện tập kiểm soát sự hưng phấn một cách khéo léo: Khi mải mê chơi đùa, chó dễ bị hưng phấn. Khi thấy bé quá phấn khích, hãy tạm dừng trò chơi, dùng lệnh “Ngồi” hoặc “Nằm” để trấn tĩnh, tạo thói quen “hạ nhiệt”.
- Tập trung trong thời gian ngắn, tạo thật nhiều trải nghiệm thành công: Hãy cố gắng kết thúc trò chơi trước khi chó tỏ ra nhàm chán, và luôn kết thúc bằng một trải nghiệm thành công “con làm được rồi!”. Điều này sẽ tạo động lực cho những lần chơi tiếp theo.
- Dạy rõ ràng tín hiệu kết thúc: Dạy cho chó hiểu rằng trò chơi kết thúc bằng tín hiệu như “Thôi” là rất quan trọng để tạo sự rành mạch.
Theo từng kiểu chó cưng! Gợi ý cách chơi khiến bé vui hơn (Chó con, Chó trưởng thành, Chó già)
Tùy thuộc vào độ tuổi và tính cách của chó, cách chơi phù hợp và những điểm cần lưu ý cũng khác nhau.
Giai đoạn chó con (đến khoảng 6 tháng tuổi): Thỏa mãn trí tò mò, học quy tắc:
Chơi trong thời gian ngắn, cho bé tiếp xúc với nhiều loại đồ chơi và chất liệu, hình dạng khác nhau, thông qua trò chơi để nhẹ nhàng dạy về cách tương tác đúng đắn với người và chó khác, cách kiểm soát lực cắn yêu. Chọn đồ chơi an toàn, không có nguy cơ nuốt phải, và chơi trong thời gian ngắn, nhiều lần là bí quyết.
Giai đoạn chó non (6 tháng – 2 tuổi): Giải tỏa năng lượng dư thừa!
Đây là giai đoạn chó có thể lực tốt nhất và hoạt bát nhất. Ngoài việc đi dạo hàng ngày, hãy kết hợp các trò chơi giúp giải tỏa năng lượng một cách triệt để như chạy hết sức ở công viên chó, ném đĩa bay, các bước đầu của môn Agility. Đồ chơi trí tuệ cũng được khuyến khích để rèn luyện khả năng tập trung và tư duy.
Giai đoạn chó trưởng thành (từ 2 tuổi): Chơi chất lượng cao để thắt chặt tình cảm:
Tiếp tục duy trì các trò chơi phù hợp với thể lực và tính cách, trong phạm vi hợp lý. Dạy những trò mới hoặc thử thách bản thân với các môn thể thao dành cho chó cũng là cơ hội tốt để thắt chặt tình cảm.
Giai đoạn chó già (từ 7 tuổi): Kích thích nhẹ nhàng, chăm sóc tinh thần và thể chất:
Tránh vận động mạnh, ưu tiên các trò chơi sử dụng khứu giác như tìm kho báu, chơi bóng nhẹ nhàng, hoặc tiếp xúc cơ thể kết hợp massage, những trò chơi mang lại sự kích thích nhẹ nhàng cho tinh thần và thể chất. Điều này cũng giúp phòng ngừa chứng sa sút trí tuệ.
An toàn là trên hết! Những lưu ý quan trọng cần tuân thủ để chơi đùa cùng chó vui vẻ
- Cẩn thận khi chọn và quản lý đồ chơi: Đồ chơi quá nhỏ so với miệng chó hoặc dễ bị hỏng có nguy cơ bị nuốt phải, nghẹn. Hãy chọn đồ chơi làm bằng chất liệu an toàn, bền, và kiểm tra định kỳ, thay thế ngay những đồ chơi đã bị hỏng.
- Kiểm tra an toàn nơi vui chơi là bắt buộc: Trong nhà, hãy lót sàn chống trơn, kiểm tra xung quanh không có vật nguy hiểm nếu chó va phải. Ngoài trời, hãy kiểm tra kỹ xem có mảnh kính, vật nhọn, hoặc cây cỏ độc hại không trước khi cho chó chơi.
- Quan tâm đến tình trạng sức khỏe và khả năng tập trung của chó cưng: Khi bé không khỏe hoặc mệt, đừng ép chơi, hãy ưu tiên nghỉ ngơi. Khi cảm thấy chó mất tập trung, việc dừng trò chơi cũng rất quan trọng.
- Không để bé quá phấn khích, đừng quên “hạ nhiệt”: Nếu trò chơi leo thang khiến chó quá phấn khích, có thể dẫn đến những tai nạn không mong muốn. Hãy xen kẽ những khoảng nghỉ ngơi hợp lý, và tạo khoảng thời gian “hạ nhiệt” khi kết thúc trò chơi.
Lời kết: Vui chơi là cách giao tiếp tuyệt vời nhất! Huấn luyện nuôi dưỡng sự gắn kết với chó cưng
Đối với chó, “vui chơi” là khoảng thời gian vô giá để duy trì sức khỏe thể chất và tinh thần, học hỏi các kỹ năng xã hội, và trên hết là làm sâu sắc thêm mối quan hệ gắn bó với chủ nuôi. Nghe đến “huấn luyện”, có thể bạn sẽ nghĩ nó nghiêm khắc, nhưng chỉ cần thêm một chút yếu tố huấn luyện vào những “trò chơi” hàng ngày cùng chó cưng một cách vui vẻ, chó sẽ ngạc nhiên thích thú học hỏi những điều mới, tin tưởng chủ hơn và xây dựng một mối quan hệ tốt đẹp hơn.
Điều quan trọng là thấu hiểu cá tính và “sở thích” của chó cưng nhà bạn, tìm ra cách chơi phù hợp với bé. Và rồi, đừng vội vàng mong đợi kết quả, hãy kiên nhẫn, dành thật nhiều tình yêu thương, và cùng nhau tận hưởng từ tận đáy lòng. Hãy vận dụng sự sáng tạo, thông qua nhiều trò chơi khác nhau, để làm sâu sắc thêm sự giao tiếp với chó cưng, và tận hưởng một cuộc sống ngập tràn nụ cười và phong phú bên người bạn bốn chân của mình nhé!