“Ngồi xuống!” – Chỉ một câu lệnh này mà chú chó cưng của bạn ngoan ngoãn ngồi xuống một cách đáng yêu, đó hẳn là một cảnh tượng mà nhiều chủ nuôi ao ước phải không nào? “Ngồi” là một trong những khẩu lệnh cơ bản và vô cùng quan trọng trong việc huấn luyện chó. Không chỉ đơn thuần vì “dễ thương”, lệnh “ngồi” còn giúp kiềm chế sự hưng phấn của chó cưng, đảm bảo an toàn và hữu ích trong nhiều tình huống thường ngày.
“Nhưng sao bé nhà mình học mãi không được…” “Không biết phải dạy như thế nào…” “Lệnh ngồi có thực sự cần thiết không?”
Bài viết này sẽ giải đáp mọi thắc mắc và lo lắng của bạn liên quan đến việc huấn luyện lệnh “ngồi”! Từ lý do tại sao lệnh “ngồi” lại quan trọng, thời điểm thích hợp để dạy, các bước huấn luyện cụ thể, bí quyết để thành công, cho đến các biện pháp đối phó khi không hiệu quả, chúng mình sẽ giải thích một cách chi tiết và toàn diện. Với kiến thức đúng đắn, một chút kiên nhẫn, và trên hết là thật nhiều tình yêu thương, chú chó cưng của bạn chắc chắn cũng sẽ “ngồi giỏi” ngay thôi. Nào, hãy cùng bước những bước đầu tiên trên hành trình thắt chặt tình cảm với chó cưng của bạn!
Tại sao lệnh “ngồi” lại quan trọng? 5 lợi ích lớn cần ghi nhớ
“Ngồi” là khẩu lệnh cơ bản trong huấn luyện chó, mang lại nhiều vai trò và lợi ích quan trọng sau:
Tác dụng trấn tĩnh, giảm hưng phấn:
Một câu lệnh “ngồi” có thể giúp chó cưng đang quá vui mừng nhảy chồm lên người, hoặc sủa khi có tiếng chuông cửa, bình tĩnh trở lại. Đây là bước đầu tiên để dạy chó tư thế bình tĩnh chờ đợi mệnh lệnh.
Đảm bảo an toàn và phòng tránh tai nạn:
Khi chờ đèn tín hiệu lúc đi dạo, ở nơi đông người, hoặc khi gặp những chú chó khác, lệnh “ngồi” bất ngờ có thể giúp kiểm soát hành vi của chó, ngăn chặn những hành động nguy hiểm như lao ra đường.
Cải thiện giao tiếp và xây dựng mối quan hệ tin cậy:
Trải nghiệm hiểu và đáp lại mệnh lệnh “ngồi” giúp việc giao tiếp giữa chó và chủ trở nên suôn sẻ hơn, và vô cùng quan trọng trong việc làm sâu sắc thêm mối quan hệ tin cậy.
Nền tảng cho các bài huấn luyện khác:
“Ngồi” là tư thế cơ bản để dạy nhiều khẩu lệnh khác như “đợi” hay “nằm”, và là bước đệm cho việc nâng cao toàn bộ quá trình huấn luyện.
Kiểm tra sức khỏe và chăm sóc dễ dàng hơn:
Khi chó có thể ngồi yên theo lệnh, việc khám bệnh tại phòng khám thú y, hoặc các hoạt động chăm sóc như chải lông, lau chân sẽ trở nên dễ dàng hơn rất nhiều.
Khi nào nên bắt đầu huấn luyện “ngồi”? Chuẩn bị và tâm thế
Để dạy lệnh “ngồi” một cách hiệu quả, thời điểm bắt đầu phù hợp, tâm thế của chủ nuôi, và một chút chuẩn bị là rất quan trọng.
Thời điểm tốt nhất để dạy “ngồi”:
Thông thường, khoảng 2-3 tháng tuổi, khi chó con bắt đầu quen với môi trường mới, là thời điểm thích hợp để bắt đầu huấn luyện lệnh “ngồi”. Chó con ở giai đoạn này rất hiếu kỳ và tiếp thu mọi thứ nhanh như bọt biển. Tất nhiên, chó trưởng thành vẫn có thể học được nếu bạn kiên nhẫn dạy dỗ.
Chuẩn bị trước khi bắt đầu huấn luyện:
- Phần thưởng (đồ ăn vặt hoặc thức ăn): Đây là động lực lớn nhất để chó vui vẻ tham gia huấn luyện. Chuẩn bị những món đồ ăn vặt nhỏ, dễ nuốt, hơi đặc biệt hơn so với thức ăn hàng ngày sẽ rất hiệu quả. Hãy chú ý đến dị ứng và lượng calo để tránh cho ăn quá nhiều.
- Môi trường yên tĩnh, dễ tập trung: Ban đầu, hãy chọn một nơi yên tĩnh, không có tiếng TV hay người qua lại, để chó có thể tập trung.
- Thời gian huấn luyện ngắn: Khả năng tập trung của chó con không kéo dài. Mỗi buổi huấn luyện chỉ nên kéo dài khoảng 5-10 phút, và chia thành nhiều lần trong ngày sẽ hiệu quả hơn. Bí quyết là kết thúc trước khi chó tỏ ra chán.
Tâm thế của chủ nuôi:
- Khen ngợi là cơ bản: Khi bé làm được, hãy khen ngợi thật nhiều, thậm chí hơi quá một chút.
- Kiên nhẫn, không nóng vội: Tốc độ học hỏi của mỗi chú chó là khác nhau. Đừng so sánh với những chú chó khác, đừng la mắng hay nóng vội khi bé chưa làm được, hãy kiên nhẫn theo nhịp độ của bé.
- Nhất quán: Khẩu lệnh, tín hiệu tay, tiêu chí khen thưởng… cần được thống nhất trong cả gia đình.
- Hãy vui vẻ!: Nếu chủ nuôi vui vẻ, cảm xúc đó cũng sẽ truyền đến chó cưng. Hãy tiến hành huấn luyện như một phần của trò chơi, một cách vui vẻ.
【Hướng dẫn từng bước có hình minh họa】Cách dạy chó “ngồi” khiến bé vui vẻ học theo!
Có hai phương pháp chính để dạy lệnh “ngồi”: “phương pháp dùng mồi nhử” (dùng đồ ăn vặt để dẫn dụ) và “phương pháp dùng tay hỗ trợ”. Trước tiên, hãy thử với “phương pháp dùng mồi nhử”.
Bước 1: Thu hút sự chú ý của chó cưng
Đầu tiên, cầm đồ ăn vặt trong tay, đưa ra trước mũi bé để thu hút sự chú ý, như thể “Sắp có điều gì đó vui lắm đây!”. Gọi tên bé và giao tiếp bằng mắt cũng là một ý hay.
Bước 2: Dùng đồ ăn vặt nhẹ nhàng dẫn dụ (Phương pháp dùng mồi nhử)
Từ từ di chuyển tay cầm đồ ăn vặt từ trước mũi bé, vòng qua đỉnh đầu, rồi hướng về phía lưng theo một đường cong. Khi chó nhìn theo đồ ăn, phần mông của bé sẽ tự nhiên hạ xuống, tạo thành tư thế “ngồi”.
Bước 3: Liên kết lời nói “Ngồi” với hành động
Ngay khi mông bé chạm sàn, hãy dùng giọng vui vẻ, nhẹ nhàng nói “Ngồi!”. Thời điểm này vô cùng quan trọng.
Bước 4: Khen ngợi và thưởng ngay khi bé làm được
Khi bé đã ở tư thế “ngồi”, hãy khen ngợi cụ thể ngay lập tức như “Giỏi lắm!”, “Ngồi, giỏi quá!”, đồng thời cho đồ ăn vặt. Vuốt ve bé cũng là một cách tốt.
Bước 5: Lặp đi lặp lại bài tập
Lặp lại các bước từ 1 đến 4 vài lần trong một buổi huấn luyện. Ban đầu có thể chưa được, hãy kiên nhẫn tiếp tục.
Bước 6: Kết hợp cả tín hiệu tay
Khi bé đã quen với khẩu lệnh bằng lời nói, hãy thêm tín hiệu tay (ví dụ: úp lòng bàn tay xuống và đưa lên phía trên đầu chó) và thực hiện cùng lúc với khẩu lệnh. Từ từ tập cho bé có thể “ngồi” chỉ bằng tín hiệu tay.
(Nếu cần) Hỗ trợ bằng phương pháp dùng tay:
Nếu phương pháp dùng mồi nhử không hiệu quả, hoặc chó quá tập trung vào đồ ăn mà không thực hiện động tác, hãy thử phương pháp dùng tay hỗ trợ. Một tay cầm đồ ăn vặt đưa ra trước mũi chó, tay kia nhẹ nhàng ấn vào phần hông của chó để dẫn dụ bé vào tư thế “ngồi”. Ngay khi bé ngồi xuống, hãy khen ngợi và cho đồ ăn vặt. Tuy nhiên, cần chú ý không ép buộc.
Giỏi hơn nữa! Bí quyết để hoàn thiện lệnh “ngồi” một cách hoàn hảo
Khi bé đã nắm được lệnh “ngồi” cơ bản, đây là những bí quyết để củng cố thêm và giúp bé có thể thực hiện trong mọi tình huống.
Luyện tập ở nhiều địa điểm và tình huống khác nhau:
Ban đầu tập ở trong nhà yên tĩnh, nhưng khi đã quen, hãy thử luyện tập lệnh “ngồi” ở phòng khách, cửa ra vào, sân vườn, khi đi dạo… Điều này giúp bé có thể tuân theo mệnh lệnh bất cứ lúc nào.
Tạo thật nhiều trải nghiệm thành công:
Để chó học được rằng “ngồi sẽ có điều tốt đẹp”, ban đầu hãy cố gắng tạo điều kiện để bé dễ thành công nhất.
Đa dạng hóa phần thưởng:
Nếu lúc nào cũng chỉ dùng một loại đồ ăn vặt, bé có thể sẽ chán. Hãy thử thay đổi vài loại đồ ăn vặt, hoặc đôi khi thưởng bằng cách cho chơi món đồ chơi yêu thích.
Từ từ giảm tần suất phần thưởng (Fading):
Khi bé đã thực hiện hoàn hảo, thay vì lần nào cũng cho đồ ăn vặt, hãy từ từ giảm tần suất, để bé vẫn vui vẻ thực hiện dù chỉ được khen bằng lời nói hay vuốt ve. Tuy nhiên, không nên loại bỏ hoàn toàn, thỉnh thoảng vẫn nên thưởng ngẫu nhiên để duy trì sự mong đợi.
Nâng cao bằng cách kết hợp với lệnh “Đợi”:
Sau khi “ngồi”, dạy thêm lệnh “Đợi” sẽ giúp rèn luyện khả năng tự chủ của chó, giúp bé có những hành vi điềm tĩnh hơn.
“Ngồi” không được… Nguyên nhân có thể và giải pháp Q&A
“Dạy mãi mà bé nhà mình vẫn không chịu ‘ngồi’…” – Những lúc như vậy, có thể do những nguyên nhân sau:
- Q1. Bé chưa hiểu khẩu lệnh (từ chỉ dẫn)?
- A1. Có thể từ “Ngồi” và hành động ngồi chưa được liên kết với nhau. Hãy quay lại Bước 3 một lần nữa, kiên trì nói “Ngồi!” ngay khi bé ngồi xuống. Từ ngữ phải ngắn gọn, rõ ràng, và luôn dùng cùng một từ.
- Q2. Có vẻ bé không tập trung…
- A2. Nếu xung quanh có quá nhiều thứ gây xao nhãng (đồ chơi, người khác hoặc chó khác, tiếng động…), chó sẽ không thể tập trung vào việc huấn luyện. Trước hết, hãy luyện tập ở một môi trường yên tĩnh, không bị làm phiền. Chia nhỏ thời gian huấn luyện cũng rất quan trọng.
- Q3. Có lẽ bé không thích phần thưởng?
- A3. Nếu phần thưởng không đủ hấp dẫn, hứng thú học hỏi của bé sẽ không cao. Hãy thử đổi loại đồ ăn vặt, hoặc dùng đồ chơi hay các trò chơi làm phần thưởng, tìm ra thứ mà bé cưng của bạn thực sự thích.
- Q4. Hay là bé đang bị đau ở đâu đó?
- A4. Nếu khớp hoặc lưng bị đau, tư thế ngồi có thể khiến bé khó chịu và không muốn “ngồi”. Hãy quan sát xem dáng đi, dáng ngồi thường ngày của bé có gì bất thường không, nếu lo lắng, hãy đưa bé đến bệnh viện thú y để được tư vấn.
- Q5. Cách dạy của chủ có vấn đề?
- A5. Nếu các thành viên trong gia đình dùng khẩu lệnh hoặc cách khen thưởng khác nhau, hoặc nếu bạn la mắng bé, chó sẽ bị rối và việc học sẽ không tiến triển. Thái độ nhất quán và tích cực là rất quan trọng. Nếu bạn đã cố gắng hết sức mà vẫn không hiệu quả, đừng ngần ngại, hãy cân nhắc việc nhờ đến sự giúp đỡ của các chuyên gia huấn luyện chó.
Vận dụng lệnh “ngồi” trong cuộc sống hàng ngày! ～Vì một cuộc sống vui vẻ hơn cùng chó cưng～
“Ngồi” không chỉ đơn thuần là một trò biểu diễn. Việc vận dụng lệnh này trong nhiều tình huống hàng ngày sẽ giúp việc giao tiếp với chó cưng trở nên suôn sẻ hơn, đồng thời đảm bảo một cuộc sống an toàn và thoải mái.
- Dạy bé “ngồi” trước khi ăn hoặc cho ăn vặt giúp bé học cách chờ đợi một cách bình tĩnh.
- Dạy bé “ngồi” trước khi đi dạo, lúc đeo dây dắt ở cửa ra vào giúp ngăn chặn việc bé quá phấn khích lao ra ngoài.
- Dạy bé “ngồi” khi chờ đèn tín hiệu hoặc ở đường tàu giúp đảm bảo an toàn.
- Ngay cả những chú chó dễ bị kích động khi có khách cũng có thể được trấn tĩnh bằng lệnh “ngồi”.
- Dạy bé “ngồi” khi chải lông hoặc lau chân giúp việc chăm sóc diễn ra suôn sẻ hơn.
Lời kết: “Ngồi” là khẩu lệnh kỳ diệu thắt chặt tình cảm với chó cưng
Việc huấn luyện lệnh “ngồi” đôi khi đòi hỏi thời gian và sự kiên nhẫn, nhưng quá trình đó chính là cơ hội tuyệt vời để làm sâu sắc thêm sự giao tiếp và xây dựng một mối quan hệ tin cậy vững chắc với chó cưng.
Đừng nóng vội, hãy tôn trọng cá tính và nhịp độ của bé cưng, dành thật nhiều tình yêu thương và lời khen để bé tích lũy những trải nghiệm thành công “con làm được rồi!”. Khẩu lệnh “ngồi” nhỏ bé ấy chắc chắn sẽ làm cho mỗi ngày của bạn và chó cưng trở nên phong phú và ngập tràn nụ cười hơn. Nào, ngay từ hôm nay, hãy bắt đầu huấn luyện lệnh “ngồi” một cách vui vẻ nhé!