Trong cuộc sống hàng ngày với chó cưng, chúng ta thường xuyên tiếp xúc với lông chó. Bộ lông ấy có thể mềm mại như bông, óng ả mượt mà, hay cứng cáp thô ráp… cảm giác khi chạm vào và vẻ ngoài của lông chó thực sự rất đa dạng tùy theo giống loài và từng cá thể. Lông chó không chỉ làm tôn lên vẻ đáng yêu của các bé, mà thực chất còn đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể.
“Lông chó nhà mình thuộc loại nào nhỉ?” “Bộ lông chó của bé cưng cần được chăm sóc ra sao?” “Có điều gì cần lưu ý về lông chó không?”
Bài viết này sẽ giải đáp mọi thắc mắc của bạn liên quan đến lông chó. Từ cấu trúc cơ bản của bộ lông, các loại lông khác nhau, bí mật về mùa thay lông, cho đến các phương pháp chăm sóc và những điểm cần lưu ý trong quản lý sức khỏe theo từng loại lông, chúng mình sẽ cung cấp đầy đủ thông tin để bạn hiểu sâu hơn về bộ lông chó của mình, giúp duy trì tình trạng khỏe mạnh và đẹp đẽ nhất cho bé.
1. Cấu trúc cơ bản của lông chó: Sự khác biệt giữa lông kép (double coat) và lông đơn (single coat)
Bạn có biết rằng lông chó được chia thành hai loại chính dựa trên cấu trúc của chúng không? Đó chính là “lông kép” và “lông đơn”. Hiểu rõ sự khác biệt này là bước đầu tiên trong việc chăm sóc lông chó.
Lông kép (Double Coat)
Là loại lông phổ biến ở nhiều giống chó. Lông chó có cấu trúc hai lớp được gọi là lông kép. Lớp lông ngoài cứng và chắc khỏe được gọi là “topcoat” (lớp lông bảo vệ), còn lớp lông mềm mại và dày đặc bên dưới được gọi là “undercoat” (lớp lông tơ).
- Vai trò của topcoat: Bảo vệ làn da mỏng manh khỏi các tác nhân bên ngoài như mưa gió, tia cực tím, bụi bẩn, va chạm. Có thể nói đây chính là chiếc áo mưa kiêm áo giáp tự nhiên của chó cưng.
- Vai trò của undercoat: Lớp lông mềm mại này chủ yếu đảm nhiệm vai trò điều hòa thân nhiệt. Vào mùa đông lạnh, nó giữ ấm cơ thể bằng cách giữ lại không khí ấm, còn mùa hè thì giúp cách nhiệt, làm dịu cái nóng, hoạt động như một chiếc điều hòa tự nhiên.
- Lưu ý mùa thay lông: Những chú chó có lông kép thường có “mùa thay lông” hai lần một năm (chủ yếu vào mùa xuân và mùa thu), khi đó lớp lông tơ rụng đi rất nhiều. Đây là thời điểm cần chải lông kỹ lưỡng.
- Các giống chó tiêu biểu: Shiba Inu, Golden Retriever, Pomeranian, Siberian Husky, v.v., nhiều giống chó quen thuộc ở Việt Nam thuộc loại này.
Lông đơn (Single Coat)
Có thật là ít rụng không? Lông đơn là loại lông chó chỉ có lớp topcoat, hoặc lớp undercoat rất ít hoặc gần như không có.
- Đặc điểm: Do có ít lông tơ, chúng có xu hướng rụng lông ít hơn so với chó lông kép, và mùa thay lông cũng không rõ rệt. Đây là đặc điểm khiến nhiều giống chó này được ưa chuộng vì “ít rụng lông”. Tuy nhiên, không phải là hoàn toàn không rụng, nên việc chăm sóc vẫn cần thiết.
- Lưu ý về điều hòa thân nhiệt: Do ít có lớp lông tơ giữ ấm tốt, chúng thường chịu lạnh kém. Vào mùa đông, có thể cần các biện pháp giữ ấm như mặc thêm quần áo. Ngược lại, chúng cũng tương đối yếu hơn khi trời nóng.
- Các giống chó tiêu biểu: Poodle, Maltese, Yorkshire Terrier, Shih Tzu, Italian Greyhound thuộc loại này.
2. Lông chó của bạn thuộc loại nào? Đặc điểm và cách chăm sóc theo từng loại lông.
Không chỉ cấu trúc lông mà cả chất lông và độ dài cũng ảnh hưởng đến các điểm cần lưu ý khi chăm sóc. Hãy cùng xem qua các loại lông chó tiêu biểu.
Lông thẳng (Straight Hair)
Là loại lông thẳng, tương đối cứng cáp.
- Các giống chó tiêu biểu: Labrador Retriever, Doberman, v.v.
- Điểm chăm sóc: Tương đối dễ chăm sóc, nhưng đôi khi dễ bám bẩn, nên cần tắm gội và chải lông định kỳ.
Lông xoăn (Curly Hair / Wavy Hair)
Là loại lông xoăn tít hoặc gợn sóng mềm mại.
- Các giống chó tiêu biểu: Poodle, Bichon Frise (xoăn), Cavalier King Charles Spaniel (gợn sóng), v.v.
- Điểm chăm sóc: Tuy ít rụng lông nhưng rất dễ bị rối và vón cục. Để duy trì vẻ đẹp của bộ lông này, việc chải lông hàng ngày và cắt tỉa định kỳ là không thể thiếu.
Lông cứng (Wire Hair / Rough Coat)
Là loại lông cứng, thô ráp, sờ vào giống như dây thép.
- Các giống chó tiêu biểu: Miniature Schnauzer, nhiều giống chó sục (Terrier).
- Điểm chăm sóc: Ít rụng lông, nhưng để duy trì chất lông cứng đặc trưng, nhiều giống chó cần được chăm sóc đặc biệt bằng kỹ thuật “plucking” (hoặc “stripping”) – dùng dụng cụ chuyên dụng hoặc tay để nhổ đi lớp lông chết. Nên tham khảo ý kiến của thợ cắt tỉa chuyên nghiệp.
Lông tơ (Silky Hair)
Là loại lông mảnh, mềm, có độ bóng đẹp, sờ vào mềm mượt như lụa.
- Các giống chó tiêu biểu: Yorkshire Terrier, Maltese, Afghan Hound, v.v.
- Điểm chăm sóc: Rất mỏng manh, dễ rối và dễ gãy rụng, đòi hỏi việc chải lông vô cùng cẩn thận hàng ngày. Chống tĩnh điện cũng rất quan trọng.
Lông ngắn (Smooth Coat)
Là giống chó có bộ lông ngắn và mượt.
- Các giống chó tiêu biểu: Miniature Pinscher, Pug, Beagle, v.v.
- Điểm chăm sóc: Việc chăm sóc tương đối dễ dàng, nhưng lông ngắn có thể dễ găm vào thảm hoặc quần áo. Nên chải lông định kỳ bằng bàn chải cao su.
Lông dài (Long Coat)
Đặc trưng bởi bộ lông dài, đẹp.
- Các giống chó tiêu biểu: Collie, Golden Retriever, Pomeranian, v.v.
- Điểm chăm sóc: Việc chải lông hàng ngày là bắt buộc. Để phòng ngừa lông vón cục, rối và duy trì sức khỏe cho da, bạn cần chăm sóc thường xuyên. Một số giống chó cũng cần cắt tỉa định kỳ.
3. Bí ẩn về sự thay lông! Tất tần tật về mùa thay lông (bao gồm giải thích sự khác biệt ở vùng khí hậu nhiệt đới!).
Bộ lông của bé cưng nhà bạn thay đổi như thế nào? Và “mùa thay lông” khiến nhiều chủ nuôi đau đầu là gì? Lông chó cũng có chu kỳ phát triển bao gồm “giai đoạn tăng trưởng” (lông mọc tích cực), “giai đoạn thoái triển” (lông ngừng phát triển) và “giai đoạn nghỉ” (lông chuẩn bị rụng). Qua chu kỳ này, lông cũ sẽ rụng đi và lông mới sẽ mọc lên. Đặc biệt ở các giống chó lông kép, có một giai đoạn rụng lông tơ hàng loạt gọi là “mùa thay lông”, thường diễn ra hai lần một năm (vào mùa xuân và mùa thu). Vào mùa xuân, lớp lông chó giữ ấm của mùa đông sẽ rụng đi để thay bằng lớp lông mùa hè, và vào mùa thu, lớp lông chó thoáng khí của mùa hè sẽ rụng để chuẩn bị cho mùa đông. Đây là thời điểm mà nhiều chủ nuôi không thể rời tay khỏi chiếc máy hút bụi.
【Dành cho những bạn ở vùng khí hậu nhiệt đới】
Mùa thay lông của chó ở những nơi như TP. Hồ Chí Minh thì sao? Có một thông tin thú vị là: việc thay lông của chó sống ở những vùng khí hậu nhiệt đới như TP. Hồ Chí Minh thường diễn ra quanh năm. Do đó, những đợt thay lông đỉnh điểm theo mùa rõ rệt (như “coat blow” vào mùa xuân và mùa thu) thường ít xảy ra hơn. Khác với những vùng có bốn mùa rõ rệt, ở những nơi có nhiệt độ cao quanh năm như một số vùng ở Việt Nam (ví dụ TP. Hồ Chí Minh, khác với Hà Nội có bốn mùa), chu kỳ thay lông chó cũng có chút thay đổi. Dù vậy, việc chải lông hàng ngày để loại bỏ lông rụng vẫn rất quan trọng để duy trì sức khỏe cho da.
4. Không chỉ đẹp! Vai trò đáng kinh ngạc của lông chó.
Bộ lông xinh đẹp không chỉ để làm cảnh cho chó cưng. Thực chất, nó đảm nhiệm rất nhiều vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống của chúng.
- Chuyên gia điều hòa thân nhiệt: Là lớp cách nhiệt và giữ ấm tự nhiên, bảo vệ cơ thể khỏi nóng và lạnh.
- Vệ sĩ của làn da mỏng manh: Bảo vệ da khỏi các tác nhân bên ngoài như tia cực tím mạnh, mưa gió, bụi bẩn, côn trùng, trầy xước do cây cỏ.
- Cảm biến độ nhạy cao: “Ria mép” (lông xúc giác) là cơ quan cảm giác quan trọng giúp chúng nhận biết môi trường xung quanh ở những nơi tối hoặc hẹp.
- Sứ giả truyền tải cảm xúc: Việc dựng lông chó lên có thể thể hiện sự tức giận, sợ hãi, cảnh giác, và cũng được sử dụng trong giao tiếp với các loài chó hoặc động vật khác.
5. Bí quyết cho bộ lông chó óng mượt. Hướng dẫn chăm sóc toàn diện theo loại lông và mục đích.
Để duy trì bộ lông chó khỏe mạnh và xinh đẹp, việc chăm sóc phù hợp với chất lông và tình trạng của bé là không thể thiếu. Hãy cùng xem qua các phương pháp chăm sóc cơ bản dưới đây nhé..
- Chải lông:
- Mục đích: Loại bỏ lông rụng và lông chết, phòng ngừa lông rối và vón cục, kích thích tuần hoàn máu, phát hiện sớm các bệnh về da, và trên hết là khoảng thời gian giao tiếp quan trọng với chủ.
- Tần suất: Tùy thuộc vào loại lông, nhưng lý tưởng nhất là chải lông hàng ngày cho chó lông dài hoặc lông kép, và vài lần một tuần cho chó lông ngắn. Đặc biệt cần chải kỹ vào mùa thay lông.
- Cách chọn lược: Lược gỡ rối (slicker brush), lược chải lông (pin brush), bàn chải lông thú, lược răng thưa/dày, bàn chải cao su, v.v., hãy chọn loại phù hợp nhất với chó của bạn.
- Tắm gội:
- Mục đích: Loại bỏ bụi bẩn trên da và lông chó, giữ vệ sinh sạch sẽ để phòng ngừa các bệnh về da.
- Tần suất: Da chó mỏng manh và nhạy cảm hơn da người. Tắm quá nhiều là điều cấm kỵ. Khoảng 1-2 lần mỗi tháng là phù hợp, nhưng cần điều chỉnh tùy theo giống chó, tình trạng da và mức độ bẩn.
- Lưu ý: Luôn sử dụng dầu gội dành riêng cho chó, và xả thật sạch để không còn sót lại dầu gội. Sau khi tắm, hãy dùng khăn lau khô nhẹ nhàng, sau đó dùng máy sấy sấy khô hoàn toàn từ chân lông. Để lông ẩm ướt có thể tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và gây ra các vấn đề về da.
- Cắt tỉa (Trimming/Cutting):
- Các giống chó có lông mọc dài liên tục như Poodle hay Schnauzer cần được cắt tỉa định kỳ. Điều này không chỉ giúp duy trì vẻ ngoài xinh đẹp mà còn quan trọng để tránh lông chọc vào mắt, đảm bảo vệ sinh và cuộc sống thoải mái.
- Plucking (Stripping):
- Đây là phương pháp chăm sóc đặc biệt dành cho các giống chó sục (Terrier) có chất lông cứng dạng sợi thép, nhằm duy trì chất lông đặc trưng. Dùng dao chuyên dụng hoặc tay để nhổ đi lớp lông cũ (lông chết), kích thích lông mới khỏe mạnh mọc lên. Đây là kỹ thuật chuyên nghiệp, thường do thợ cắt tỉa thực hiện.
6. Lông chó và các vấn đề sức khỏe: Những bệnh về da cần biết và cách chăm sóc.
Tùy thuộc vào loại lông chó và tình trạng, có một số vấn đề sức khỏe về da cần lưu ý.
- Bệnh ngoài da:
- Các giống chó có nhiều nếp nhăn trên da như Shar Pei hay Bulldog thường dễ bị tích tụ bụi bẩn và hơi ẩm giữa các nếp nhăn, dễ phát triển vi khuẩn và gây viêm da.
- Các giống chó lông kép, lông dày rậm thường dễ bị ẩm da, đặc biệt là vào mùa mưa hoặc mùa hè, làm tăng nguy cơ mắc các bệnh về da.
- Những chú chó có cơ địa dị ứng có thể bị rụng lông hoặc ngứa da do một số loại thức ăn, phấn hoa, bụi nhà cụ thể.
- Lông vón cục: Chó lông dài hoặc lông xoăn rất dễ bị vón cục. Nếu để lông chó vón cục lâu ngày, không chỉ gây đau đớn do da bị kéo căng mà còn làm giảm khả năng thông thoáng của da, dẫn đến viêm da.
- Viêm tai ngoài: Các giống chó tai cụp như Cocker Spaniel thường dễ bị ẩm ướt bên trong tai, dễ bị viêm tai ngoài.
- Sốc nhiệt: Các giống chó mũi tẹt, chó có lông màu đen, hoặc chó lông kép có nguồn gốc từ vùng lạnh thường đặc biệt nhạy cảm với nhiệt độ cao.
7.Thấu hiểu về bộ lông của chó nhà bạn để cuộc sống cùng chó cưng thêm hạnh phúc!
Đối với chó cưng, lông không chỉ là vật trang trí mà còn là một bộ phận quan trọng, liên quan mật thiết đến sức khỏe và cuộc sống của chúng. Việc hiểu rõ về loại lông chó, cấu trúc, và đặc điểm của từng chất lông, đồng thời thực hiện việc chăm sóc phù hợp bằng tình yêu thương là điều quan trọng nhất để bảo vệ làn da và bộ lông của bé luôn khỏe đẹp, tránh xa các vấn đề sức khỏe. Việc chải lông và tắm gội hàng ngày không chỉ giúp giữ vệ sinh cho cơ thể bé mà còn là cơ hội tuyệt vời để bạn kiểm tra tình trạng da và thắt chặt tình cảm với chó cưng. Bài viết này hy vọng sẽ là một phần trợ giúp cho việc chăm sóc lông của chó cưng nhà bạn, và chúc bạn cùng chó cưng có những ngày tháng thật phong phú và vui vẻ!