“Dạo này bé nhà mình có vẻ không được khỏe…”, “Bé đột nhiên hay sủa hoặc nghịch ngợm hơn…” – Những thay đổi nhỏ ở chó cưng của bạn có thể là dấu hiệu của “stress”. Cũng giống như con người chúng ta, chó cũng cảm thấy nhiều loại căng thẳng khác nhau trong cuộc sống hàng ngày. Vì không thể nói thành lời, những chú chó đang phát ra tín hiệu SOS cho chúng ta thông qua những thay đổi trong hành vi và thể trạng.
Stress ở chó có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe thể chất và tinh thần, và cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến các hành vi không mong muốn hoặc nhiều bệnh tật khác nhau. Để chó cưng của bạn mỗi ngày đều sống yên bình và hạnh phúc, việc chủ nuôi thấu hiểu nguyên nhân gây stress, sớm nhận biết các dấu hiệu, và đối phó một cách phù hợp là vô cùng quan trọng.
Bài viết này, dành cho tất cả những người chủ đang phiền lòng về stress của chó cưng, hoặc mong muốn nhận biết sớm, sẽ giải thích chi tiết một cách toàn diện, từ những nguyên nhân chính khiến chó bị stress, cách nhận biết những dấu hiệu stress thường bị bỏ qua, các phương pháp giải tỏa và phòng ngừa stress cụ thể có thể thực hiện ngay hôm nay, cho đến thời điểm cần tìm đến sự tư vấn của chuyên gia. Hãy lắng nghe tiếng lòng của chó cưng và hỗ trợ một cuộc sống không stress cho bé.
Chó cũng giống như người? Những ảnh hưởng nghiêm trọng của stress đối với chó cưng
Đối với chó, stress là một vấn đề không thể xem nhẹ. Stress ngắn hạn có thể mang lại sự căng thẳng vừa phải, nhưng stress mãn tính hoặc quá mức có thể gây ra nhiều ảnh hưởng xấu khác nhau.
- Gây ra các hành vi không mong muốn: Sủa bậy, tật cắn, phá hoại đồ đạc, tự làm hại bản thân (liếm láp cơ thể liên tục…), ăn phân, đi vệ sinh sai chỗ…
- Suy giảm hệ miễn dịch: Dễ mắc bệnh hơn, hoặc các bệnh mãn tính trở nên trầm trọng hơn.
- Rối loạn tiêu hóa: Gây ra tiêu chảy, táo bón, nôn mửa, chán ăn…
- Các vấn đề về da: Gàu, rụng lông, viêm da… tình trạng da trở nên xấu đi.
- Bất ổn về tinh thần: Có thể dẫn đến chứng lo âu, sợ hãi, trầm cảm… làm mất cân bằng tâm lý.
- Hành vi lặp đi lặp lại (Stereotypies): Lặp đi lặp lại một hành vi một cách ám ảnh (đuổi theo đuôi, đi qua đi lại một chỗ…).
- Ảnh hưởng đến tuổi thọ: Stress kéo dài cũng được chỉ ra là có khả năng rút ngắn tuổi thọ khỏe mạnh của chó. Việc nhận ra những thay đổi nhỏ của chó cưng và sớm loại bỏ nguyên nhân gây stress là chìa khóa để phòng tránh những vấn đề nghiêm trọng này.
Tại sao bé lại bị stress? 7 nguyên nhân chính gây stress cho chó cưng
Nguyên nhân khiến chó bị stress rất đa dạng. Hãy cùng tìm hiểu những nguyên nhân chính.
① Stress do thay đổi môi trường:
Chuyển nhà, thay đổi cách bài trí đồ đạc, có đồ đạc mới, thay đổi thành viên gia đình (có thành viên mới hoặc thú cưng mới, sự vắng mặt của một thành viên…), thay đổi mùa, tiếng động công trường gần nhà, tiếng động lớn như sấm sét, pháo hoa, đi du lịch hoặc gửi ở khách sạn thú cưng… những thay đổi đột ngột trong môi trường sống là một sự căng thẳng lớn đối với chó.
② Stress do thiếu vận động, thiếu kích thích:
Chó vốn là loài động vật thích vận động và tiếp nhận nhiều kích thích khác nhau. Thời gian đi dạo hàng ngày ngắn, nội dung đơn điệu, ít được chơi đùa trong nhà, thiếu các kích thích trí tuệ (đồ chơi mới, huấn luyện…) là những tình huống khiến năng lượng dư thừa, gây buồn chán, không thỏa mãn và tích tụ stress.
③ Stress do thiếu giao tiếp, cô đơn:
Chó là loài động vật rất coi trọng việc tiếp xúc với chủ. Việc ở nhà một mình quá lâu, ít được chủ gọi tên hay vuốt ve, bị lờ đi… những tình huống này mang lại cảm giác cô đơn, bất an và là một sự căng thẳng lớn đối với chó.
④ Stress xã hội:
Không hòa hợp với những chú chó khác, bị chó khác sủa khi đi dạo, không khí bất hòa trong gia đình, chưa quen với người lạ hoặc địa điểm lạ (thiếu hòa nhập xã hội)… cũng có thể khiến chó cảm thấy căng thẳng trong các mối quan hệ xã hội.
⑤ Trải nghiệm gây sợ hãi hoặc lo lắng:
Những trải nghiệm đáng sợ trong quá khứ (bị ngược đãi, tai nạn, tiếng động lớn…) trở thành chấn thương tâm lý, hoặc việc điều trị ở bệnh viện thú y, chăm sóc lông ở tiệm spa… những tình huống cụ thể cũng có thể khiến chó cảm thấy sợ hãi hoặc lo lắng mạnh mẽ.
⑥ Stress do khó chịu hoặc đau đớn về thể chất:
Đau do bệnh tật hoặc bị thương, ngứa ngáy ngoài da, nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh, đói hoặc khát, vòng cổ hoặc dây dắt không phù hợp… cũng là những nguyên nhân gây stress.
⑦ Stress liên quan đến việc huấn luyện:
Huấn luyện quá nghiêm khắc, hình phạt thể xác, mệnh lệnh không nhất quán, thái độ cáu kỉnh của chủ, bài huấn luyện khó hiểu… đều gây ra sự rối loạn và căng thẳng cho chó. Những nguyên nhân này không chỉ tồn tại đơn lẻ mà còn có thể kết hợp với nhau gây ra stress.
Đừng bỏ lỡ! Những “dấu hiệu stress” mà chó cưng có thể đang phát ra
Chó không thể nói “Con đang bị stress” bằng lời. Do đó, việc chủ nuôi nhận ra những thay đổi nhỏ trong hành vi và thể trạng của chó cưng là vô cùng quan trọng. Nếu thấy những dấu hiệu sau, có khả năng bé đang bị stress.
Tín hiệu SOS qua hành vi (bao gồm cả tín hiệu xoa dịu – calming signals):
- Bồn chồn, không yên, đi qua đi lại.
- Liếm hoặc cắn cơ thể liên tục (đặc biệt là chân, nách, đuôi…).
- Ngáp nhiều lần (dù không buồn ngủ).
- Gãi người, rũ người (dù không bị ướt).
- Liếm mũi, liếm mép.
- Hít ngửi sàn nhà một cách ám ảnh.
- Chán ăn hoặc ăn quá nhiều.
- Thay đổi kiểu ngủ (ngủ li bì, hoặc ngược lại khó ngủ).
- Đi vệ sinh sai chỗ (đi bậy nhiều hơn).
- Sủa bậy nhiều hơn, gầm gừ, tỏ thái độ hung hăng.
- Phá hoại đồ đạc, đồ vật.
- Trốn đi, chui vào góc nhà, có xu hướng tránh né chủ.
- Quấn quýt lấy chủ quá mức, bám theo chủ.
- Đuổi theo đuôi của chính mình, xoay vòng tròn.
- Thở hổn hển, nông và nhanh liên tục (dù không nóng).
- Run rẩy.
Tín hiệu SOS qua cơ thể:
- Rối loạn tiêu hóa như tiêu chảy, táo bón, nôn mửa.
- Các vấn đề về da như gàu nhiều, lông xơ xác, rụng lông từng mảng, da ửng đỏ.
- Mắt đỏ.
- Gãi ngứa thường xuyên.
- Suy giảm hệ miễn dịch, dễ mắc bệnh hơn. Những dấu hiệu này không chỉ là stress mà còn có thể là biểu hiện của bệnh tật, vì vậy nếu bạn lo lắng, hãy sớm đưa bé đến bệnh viện thú y để khám.
【Theo từng nguyên nhân】Thực hiện ngay hôm nay! Hướng dẫn toàn diện về cách giải tỏa và phòng ngừa stress cho chó cưng
Khi nhận ra dấu hiệu stress của chó cưng, điều quan trọng là phải xác định nguyên nhân và áp dụng các biện pháp đối phó phù hợp.
Đối phó với thay đổi môi trường:
Khi chuyển nhà hoặc thay đổi cách bài trí đồ đạc, hãy cố gắng thực hiện từ từ theo nhịp độ của chó, chuẩn bị sẵn những vật dụng có mùi quen thuộc như giường hoặc chăn cũ ở môi trường mới để bé cảm thấy an tâm. Đối với những bé sợ tiếng động lớn (sấm sét, pháo hoa, công trường…), việc cung cấp một nơi ẩn náu an toàn và chủ nuôi bình tĩnh ở bên cạnh là rất quan trọng.
Giải tỏa tình trạng thiếu vận động, thiếu kích thích:
- Quan tâm đến lượng và chất của các buổi đi dạo hàng ngày: Cố gắng đi dạo với thời gian và khoảng cách phù hợp với giống chó và độ tuổi, thỉnh thoảng thay đổi lộ trình, cho bé tự do chạy nhảy ở công viên (khu vực dành cho chó…), hoặc kết hợp các hoạt động như ném bóng, ném đĩa.
- Tăng cường các trò chơi trong nhà: Ngay cả những ngày bận rộn hoặc thời tiết xấu, hãy cho bé giải tỏa năng lượng và kích thích não bộ bằng các trò chơi trong nhà như đồ chơi trí tuệ (nhồi đồ ăn vặt vào Kong…), kéo co, trốn tìm…
Bù đắp sự thiếu hụt giao tiếp:
Dù bận rộn đến đâu, mỗi ngày hãy nhất định dành thời gian thực sự tương tác với chó cưng. Việc vuốt ve nhẹ nhàng, xoa bóp, nói chuyện, chơi cùng… là những hành động tiếp xúc cơ thể mang lại cảm giác an toàn và thỏa mãn lớn cho chó.
Giảm bớt căng thẳng xã hội:
Nếu bé không thích chó khác hoặc người lạ, đừng ép buộc, việc huấn luyện hòa nhập xã hội bằng cách cho làm quen từ từ ở khoảng cách an toàn là hiệu quả. Nếu không hòa hợp với những chú chó khác trong nhà, việc chia tách không gian sống hoặc điều chỉnh thời gian đi dạo cũng là những biện pháp cần thiết.
Loại bỏ nỗi sợ hãi và lo lắng:
Xác định đối tượng gây sợ hãi và đưa chó ra xa khỏi đó, hoặc tiến hành huấn luyện dưới sự hướng dẫn của chuyên gia như phương pháp giải mẫn cảm có hệ thống (cho làm quen từ từ).
Chăm sóc những khó chịu về thể chất:
Nếu nghi ngờ bệnh tật hoặc bị thương, hãy đưa bé đến bệnh viện thú y ngay để được khám và điều trị phù hợp. Các biện pháp chống nóng, chống lạnh cũng rất quan trọng.
Xem xét lại việc huấn luyện:
Hình phạt thể xác hoặc sự áp đặt trong huấn luyện gây căng thẳng lớn cho chó. Hãy chuyển sang các phương pháp huấn luyện tích cực, chủ yếu là khen ngợi, và khéo léo để chó học một cách vui vẻ.
Lời kết: Thấu hiểu stress của chó cưng, hướng đến cuộc sống chung giàu tình cảm!
Stress ở chó đôi khi khó nhìn thấy, khó nhận biết, nhưng những thay đổi trong hành vi và thể trạng của chó cưng luôn ẩn chứa một thông điệp nào đó. Việc không bỏ lỡ những dấu hiệu nhỏ bé đó, luôn đặt câu hỏi “Bé nhà mình đang muốn nói gì?”, và đồng cảm bằng tình yêu thương là bước đầu tiên trong việc chăm sóc stress.
Không cần phải là một người chủ hoàn hảo. Điều quan trọng là cố gắng thấu hiểu cảm xúc của chó cưng, giảm bớt căng thẳng cho bé bằng những phương pháp phù hợp, và cung cấp một môi trường an toàn. Thông qua những buổi đi dạo, vui chơi, tiếp xúc cơ thể hàng ngày, hãy làm sâu sắc thêm mối quan hệ tin cậy với chó cưng, và cùng nhau xây dựng một cuộc sống yên bình, hạnh phúc. Chỉ một chút nhận biết và khéo léo của bạn cũng là sức mạnh to lớn bảo vệ sức khỏe thể chất và tinh thần của chó cưng.
