“Dạo này bé nhà mình có vẻ hơi mập lên thì phải…”, “Muốn cho bé giảm cân mà không biết bắt đầu từ đâu?” – Quản lý cân nặng của chó cưng là một chủ đề vô cùng quan trọng để bé có thể sống khỏe mạnh và lâu dài. Cũng giống như con người, đối với chó, béo phì làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật và là nguyên nhân lớn làm suy giảm chất lượng cuộc sống (QOL). Nếu bạn bỏ qua với suy nghĩ “Mũm mĩm một chút cũng đáng yêu mà”, rất có thể bạn đang làm tổn hại đến sức khỏe của chó cưng.
Bài viết này, dành cho tất cả những người chủ quan tâm đến việc quản lý cân nặng và giảm cân cho chó cưng, sẽ giải thích chi tiết một cách toàn diện, từ các dấu hiệu béo phì ở chó và cách kiểm tra cân nặng lý tưởng, những nguyên nhân chính dẫn đến béo phì, các nguy cơ sức khỏe do béo phì gây ra, cho đến các phương pháp giảm cân hiệu quả (liệu pháp ăn uống, liệu pháp vận động) được tiến hành cùng với sự tư vấn của bác sĩ thú y, và cả những điểm quan trọng để tránh tăng cân trở lại. Hãy trang bị kiến thức đúng đắn, thực hành việc quản lý cân nặng và giảm cân phù hợp với tình trạng sức khỏe của chó cưng để cùng bé hướng đến một cuộc sống lâu dài và hạnh phúc hơn mỗi ngày.
Tại sao bé lại bị béo phì? Giải mã triệt để những nguyên nhân chính khiến chó bị béo phì
Béo phì ở chó, về cơ bản, xảy ra do “lượng calo nạp vào vượt quá lượng calo tiêu thụ”, nhưng đằng sau đó ẩn chứa nhiều nguyên nhân khác nhau.
Vấn đề về bữa ăn (Thừa calo):
- Cho ăn quá nhiều thức ăn: Vì “bé đòi ăn”, “thấy thương quá”, nên vô tình cho ăn quá nhiều thức ăn hoặc đồ ăn vặt. Điều quan trọng là phải đong đếm cẩn thận chứ không phải ước lượng bằng mắt.
- Cho ăn quá nhiều đồ ăn vặt: Đồ ăn vặt cũng là một phần calo. Việc cho ăn với mục đích huấn luyện hoặc giao tiếp có thể trở nên quá mức.
- Nội dung bữa ăn nhiều chất béo, nhiều calo: Chia sẻ thức ăn của người, hoặc chọn loại thức ăn cho chó có hàm lượng chất béo và calo quá cao.
- Ăn quá nhanh: Ăn xong trước khi có cảm giác no, có thể là nguyên nhân khiến bé đòi ăn thêm.
Thiếu vận động:
Thời gian đi dạo ngắn, nội dung đơn điệu (chỉ đi bộ), ít chơi đùa trong nhà… tình trạng tiêu thụ ít calo kéo dài sẽ khiến năng lượng dư thừa tích tụ thành mỡ.
Giảm trao đổi chất cơ bản do tuổi tác:
Chó cũng giống như người, khi về già, quá trình trao đổi chất cơ bản chậm lại, nên dù ăn cùng một lượng thức ăn như khi còn trẻ cũng dễ bị tăng cân.
Thay đổi sau khi phẫu thuật triệt sản:
Sau phẫu thuật, do thay đổi cân bằng hormone và giảm mức độ hoạt động, quá trình trao đổi chất cơ bản có xu hướng giảm, khiến chó dễ tăng cân hơn. Việc quản lý chế độ ăn sau phẫu thuật đặc biệt quan trọng.
Yếu tố di truyền, sự khác biệt theo giống chó:
Các giống chó như Labrador Retriever, Beagle, Dachshund, Pug… được cho là có xu hướng dễ béo phì do di truyền.
Ảnh hưởng của bệnh tật:
Các bệnh nội tiết như suy giáp, hội chứng Cushing (tăng năng tuyến thượng thận)… làm giảm trao đổi chất và có thể gây béo phì. Nếu bé đột nhiên tăng cân hoặc có các triệu chứng khác, hãy đưa đến bệnh viện thú y để được tư vấn.
Thiếu nhận thức hoặc quá nuông chiều từ chủ nuôi:
Những nhận thức như “Bé nhà mình như vậy là chuẩn rồi”, “Hơi mập một chút mới đáng yêu”, hoặc việc không thể từ chối yêu cầu của chó cưng mà cho ăn thêm cũng là những trường hợp dẫn đến béo phì.
Những bệnh đáng sợ do béo phì gây ra… Nguy cơ nếu bỏ mặc là gì?
Béo phì ở chó không chỉ đơn thuần là vấn đề “ngoại hình mũm mĩm”. Nó được coi là nguồn gốc của mọi bệnh tật, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe và rắc rối nghiêm trọng.
- Tăng áp lực lên khớp: Cân nặng tăng khiến các khớp (khớp háng, khớp gối, khớp khuỷu, đĩa đệm…) luôn phải chịu áp lực quá mức, làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh gây đau đớn như viêm khớp, thoát vị đĩa đệm, đứt dây chằng chéo trước.
- Bệnh tiểu đường: Béo phì làm suy giảm hoạt động của insulin, khiến việc kiểm soát đường huyết trở nên khó khăn và dễ phát triển thành bệnh tiểu đường.
- Gánh nặng cho tim mạch, hô hấp: Gây áp lực không cần thiết cho tim, làm bệnh tim trở nên trầm trọng hơn, hoặc chèn ép đường thở gây khó thở (xẹp khí quản…).
- Gánh nặng cho gan (gan nhiễm mỡ…): Mỡ tích tụ trong gan, có thể làm suy giảm chức năng gan.
- Bệnh ngoài da trở nên trầm trọng hơn: Bụi bẩn và hơi ẩm dễ tích tụ ở các nếp gấp da, hoặc hệ miễn dịch suy giảm, khiến bệnh viêm da dễ trở nên tồi tệ hơn.
- Suy giảm hệ miễn dịch: Hệ miễn dịch toàn cơ thể suy giảm, dễ mắc các bệnh truyền nhiễm khác nhau.
- Tăng nguy cơ gây mê: Khi cần phẫu thuật, chó béo phì thường có nguy cơ gây mê cao hơn, như thuốc mê kém tác dụng hoặc tỉnh mê chậm.
- Rút ngắn tuổi thọ: Việc mang trong mình nhiều nguy cơ sức khỏe như trên, kết quả là tuổi thọ khỏe mạnh, thậm chí cả tuổi thọ nói chung, cũng được chỉ ra là có khả năng bị rút ngắn.
Kế hoạch giảm cân cho chó cưng! ～Chuẩn bị trước khi bắt đầu và các bước để thành công～
Khi nhận thấy chó cưng bị béo phì, điều quan trọng là phải bắt tay vào việc giảm cân càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, việc giảm cân vô lý theo cách tự phát là điều cấm kỵ. Hãy nhất định thực hiện theo các bước sau để tiến hành một cách an toàn và hiệu quả.
Bước 1: Trước tiên hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y!
Trước khi bắt đầu giảm cân, nhất định phải đưa chó đến bệnh viện thú y để được bác sĩ khám.
- Kiểm tra tình trạng sức khỏe: Xác định xem nguyên nhân béo phì có phải do bệnh tật không, có bệnh lý tiềm ẩn nào khác không.
- Thiết lập cân nặng mục tiêu và tốc độ giảm cân: Dựa trên giống chó, tuổi tác, cân nặng hiện tại, điểm tình trạng cơ thể (BCS)… của chó cưng, bác sĩ sẽ giúp bạn thiết lập một cân nặng mục tiêu hợp lý và tốc độ giảm cân an toàn, khoảng 1-2% trọng lượng cơ thể mỗi tuần. Giảm cân quá nhanh sẽ gây áp lực lớn cho cơ thể.
- Lập kế hoạch giảm cân cụ thể: Cùng với bác sĩ thú y, hãy lập một kế hoạch giảm cân cụ thể, kết hợp liệu pháp ăn uống và liệu pháp vận động phù hợp với chó cưng. Nếu cần, bạn cũng có thể được kê đơn thức ăn điều trị dành cho việc giảm cân.
Bước 2: Xác định rõ mục tiêu và chia sẻ với cả gia đình
Việc chia sẻ với tất cả thành viên trong gia đình về cân nặng mục tiêu, tốc độ giảm cân, các quy tắc ăn uống… đã được thiết lập cùng bác sĩ thú y, và cùng nhau hợp tác thực hiện là chìa khóa thành công.
Bước 3: Ghi chép để duy trì động lực!
Hãy ghi chép lại cân nặng hàng ngày, nội dung bữa ăn (loại và lượng thức ăn, loại và lượng đồ ăn vặt), nội dung vận động (thời gian và khoảng cách đi dạo, loại trò chơi…). Việc vẽ biểu đồ theo dõi cân nặng giúp bạn dễ dàng nhận thấy tiến độ giảm cân, đồng thời cũng giúp duy trì động lực cho chủ nuôi. Hãy định kỳ cho bác sĩ thú y xem lại ghi chép và nhận lời khuyên.
【Liệu pháp ăn uống】Không để bé chịu đói quá mức! Bí quyết quản lý bữa ăn để giảm cân thành công
Nguyên tắc cơ bản của giảm cân là lượng calo nạp vào ít hơn lượng calo tiêu thụ.
Cách chọn thức ăn giảm cân phù hợp:
- Ít calo, ít chất béo, giàu protein, giàu chất xơ: Thức ăn điều trị dành cho giảm cân hoặc thức ăn quản lý cân nặng thường được điều chỉnh để giảm calo và chất béo, đồng thời tăng cường protein để duy trì khối lượng cơ bắp, và chất xơ để tạo cảm giác no lâu, thúc đẩy tiêu hóa.
- Chọn theo tư vấn của bác sĩ thú y: Hãy chọn loại thức ăn phù hợp với tình trạng sức khỏe và sở thích của chó cưng, dựa trên lời khuyên của bác sĩ thú y.
Tính toán và đong đếm liều lượng cho ăn chính xác:
Dựa trên hướng dẫn của bác sĩ thú y hoặc liều lượng khuyến nghị “dành cho giảm cân” ghi trên bao bì thức ăn, hãy nhất định sử dụng cốc đong hoặc cân nhà bếp để đong đếm chính xác. Nếu cho ăn vặt, lượng calo đó cũng phải được tính vào tổng lượng calo nạp vào trong ngày.
Khéo léo chia số lần cho ăn để kiểm soát cơn đói:
Việc chia tổng lượng thức ăn trong ngày thành 2-3 bữa, hoặc nhiều hơn, được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian cảm thấy đói, phòng tránh việc ăn ngấu nghiến hoặc ăn trộm.
Xem xét lại loại và cách cho ăn vặt:
Đồ ăn vặt có thể là một trở ngại lớn cho việc giảm cân.
- Loại: Chọn các loại rau củ luộc (bông cải xanh, bắp cải, cà rốt… những loại an toàn cho chó), đồ ăn vặt ít calo dành cho chó.
- Lượng và số lần: Giảm lượng, quy định số lần cho ăn (ví dụ: chỉ cho ăn khi huấn luyện…).
- Sử dụng một phần thức ăn trong bữa chính làm đồ ăn vặt: Đây cũng là một phương pháp tốt.
Sử dụng bát ăn chống ăn quá nhanh:
Ăn chậm giúp trung tâm não được kích thích, dễ có cảm giác no dù ăn ít.
Tuyệt đối không cho ăn thức ăn của người:
Không chỉ thừa calo, thừa muối, mà còn có thể chứa các thành phần gây hại cho chó.
Cả gia đình tuân thủ triệt để quy tắc:
Nếu có một người lén cho ăn vặt, việc giảm cân sẽ không thành công.
【Liệu pháp vận động】Duy trì một cách vui vẻ! Bí quyết vận động nâng cao hiệu quả giảm cân
Song song với việc quản lý chế độ ăn, việc tăng cường tiêu thụ calo bằng vận động vừa phải cũng rất quan trọng.
Nâng cấp các buổi đi dạo hàng ngày:
- Từ từ tăng thời gian và khoảng cách: Đừng tăng đột ngột trong thời gian dài, hãy từ từ tăng cường độ vận động.
- Thay đổi lộ trình: Kết hợp các đoạn đường dốc, bậc thang vào lộ trình, hoặc đi những con đường khác lạ cũng rất hiệu quả.
- Kết hợp đi nhanh hoặc chạy bộ nhẹ (theo nhịp độ của chó).
Trong nhà cũng có thể! Gợi ý các trò chơi vận động:
Ngay cả những ngày mưa hay nắng nóng, hãy kết hợp các trò chơi có thể tận hưởng trong nhà.
- Chơi bóng, trò chơi “nhặt đồ” với đồ chơi.
- Kéo co (bằng đồ chơi dạng dây thừng, có quy tắc).
- Trò chơi tìm đồ vật (giấu đồ ăn vặt hoặc thức ăn để chó tìm – nosework).
- Sử dụng đồ chơi trí tuệ.
Ngăn chặn tăng cân trở lại là chìa khóa! ～Tầm quan trọng của việc duy trì cân nặng sau khi giảm cân thành công～
Dù đã vất vả đạt được cân nặng mục tiêu, nhưng nếu quay lại lối sống cũ thì sẽ bị tăng cân trở lại.
- Duy trì quản lý chế độ ăn và vận động để giữ cân nặng phù hợp: Việc tiếp tục duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và thói quen vận động đã hình thành trong quá trình giảm cân là quan trọng nhất.
- Kiểm tra cân nặng định kỳ: Khoảng 1 tuần một lần, hãy cân chó để kiểm tra xem có tăng giảm gì không.
- Cẩn thận là hơn! Chú ý không cho ăn vặt quá nhiều: Đừng chủ quan “Gầy rồi thì không sao nữa” mà cho ăn vặt quá nhiều.
Lời kết: Bằng việc quản lý cân nặng đúng cách và tình yêu thương, hãy hỗ trợ chó cưng sống lâu, khỏe mạnh!
Việc quản lý cân nặng và giảm cân cho chó cưng đôi khi đòi hỏi sự kiên nhẫn và nỗ lực, nhưng đó chính là sự đầu tư cho sức khỏe và tương lai hạnh phúc của chó cưng. Béo phì làm tăng nguy cơ mắc nhiều bệnh tật và làm suy giảm đáng kể chất lượng cuộc sống của chó.
Hãy tham khảo những điểm đã được giới thiệu trong bài viết này, nắm vững cá tính và tình trạng sức khỏe của chó cưng, hãy cùng với bác sĩ thú y thực hiện một kế hoạch giảm cân hợp lý, vui vẻ và bền vững.
Quản lý chế độ ăn phù hợp, vận động vừa phải, và trên hết là tình yêu thương sâu sắc cùng sự hỗ trợ kiên nhẫn của chủ nuôi chính là bí quyết lớn nhất để bảo vệ chó cưng khỏi béo phì, giúp chúng sống lâu và khỏe mạnh. Chúc mỗi ngày của bạn và chó cưng sẽ càng thêm khỏe mạnh và ngập tràn nụ cười!